آنالیز ژنتیکی صفات تولیدی در گوسفند کبوده شیراز

آنالیز ژنتیکی صفات رشد (وزن تولد، وزن شیرگیری، وزن شش ماهگی و وزن 12 ماهگی) و صفات پوست (اندازه گل، قطرگل، درخشندگی پوست، طرح و هماهنگی گل و نمره نهایی پوست) با استفاده از 6830 رکورد مربوط به 181 پدر و 3733 مادر در گوسفند کبوده شیراز انجام شد. این رکورها طی سالهای 1381 تا 1383 در ایستگاه علی آباد کمین استان فارس جمع آوری شدند. همچنین صفت وزن پشم در پشم چینی سال اول تا سال چهارم با استفاده از مجموع تعداد 5632 رکورد وزن پشم مورد بررسی قرار گرفت. این رکوردها برروی 1611 حیوان از 85 پدر و 1246 مادر اندازه گیری شده بودند. رکوردهای وزن پشم بین سالهای 1371 تا 1383 جمع آوری شدند. اهمیت اثرات ثابت شامل گله، جنس، نوع تولد، سال و ماه تولد، سال و ماه پشم چینی و اثرات تصادفی شامل اثرات ژنتیکی افزایشی، اثرات ژنتیکی مادری و اثرات محیط دائمی مادری با استفاده از مدل یک، دو و چند متغیره بررسی شدند. اثرات ژنتیکی مادری برای وزن بدن در تمامی سنین مورد بررسی به جز 12ماهگی معنی دار بود. همچنین صفت درخشندگی پوست و نمره نهایی پوست نیز بطور معنی داری تحت تأثیر اثرات ژنتیکی مادری بود. وراثت پذیری مستقیم وزن تولد، وزن شیرگیری، وزن شش ماهگی و وزن 12ماهگی به ترتیب 35/0، 32/0، 43/0، 14/0 برآورد گردید. وراثت پذیری صفات اندازه گل، قطرگل، درخشندگی پوست، طرح و هماهنگی گل و نمره نهایی پوست به ترتیب 18/0، 26/0، 21/0، 24/0 و 24/0 برآورد گردید. وراثت پذیری وزن پشم در پشم چینی های سالهای اول تا چهارم به ترتیب 21/0، 33/0، 3/0 و 16/0 برآورد گردید. مقادیر وراثت پذیری های برآورد شده نشان می دهد که با انجام انتخاب می توان این صفات را از نظر ژنتیکی بهبود بخشید. وراثت پذیری مادری برای وزن تولد، شیرگیری و شش ماهگی به ترتیب 1/0، 1/0 و 1/0 و و برای صفات درخشندگی پوست و نمره نهایی پوست به ترتیب 05/0 و 1/0 برآورد گردید. همبستگی ژنتیکی صفات رشد مثبت و عموماً در حد متوسط برآورد گردیدند. همبستگی ژنتیکی بین وزن تولد با وزن شیرگیری، شش ماهگی و 12ماهگی به ترتیب 1/0، 9/0 و 33/0 و وزن شیرگیری با وزن شش ماهگی و 12ماهگی 1/0 و 1/0 و همچنین وزن شش ماهگی با وزن 12ماهگی 35/0 برآورد گردید. مقدار همبستگی ژنتیکی با افزایش فاصله سن بین صفات رشد کاهش می یابد. همبستگی ژنتیکی بین صفات پوست در دامنه 84/0 تا 99/0 برآورد گردید. همبستگی ژنتیکی بین وزن پشم در پشم چینی های متفاوت در دامنه 2/0 تا 64/0 برآورد گردید. همچنین همبستگی ژنتیکی بین صفات پوست و صفات رشد در دامنه 01/0- تا 3/0 برآورد گردید. همچنین روند ژنتیکی صفات مورد نظر برآورد گردید. نتایج حاصل نشان می دهد که بهبود ژنتیکی قابل ملاحظه و منظمی برای صفات مورد بررسی وجود ندارد که می تواند به دلیل عدم وجود یک برنامه اصلاح نژاد و انتخاب مناسب باشد.